Kellys Cyklokarpaty #14 – Między Dwiema Dolinami

Powoli, acz nieuchronnie zbliżamy się do końca letniego sezonu rowerowego w roku 2017. Ale nie ma to jak zakończyć go z przytupem, na jednej z najbardziej wymagających górskich tras w południowej Polsce, gdzie elementy techniczne i zapierające dech w piersiach widoki nieustannie  się przeplatają. Mowa oczywiście o Wierchomli, w której 30 września 2017 r. odbędzie się ostatnia już niestety w tym roku edycja zawodów Kellys Cyklokarpaty. Szczególnie serdecznie zapraszamy wszystkich, którzy chcieliby pokibicować kolarzom w tych finałowych zmaganiach, a przy okazji spędzić weekend w przepięknych okolicznościach przyrody, jakie zapewniają malownicze pasma Beskidu Sądeckiego.

Beskid Sądecki; źródło: Pixabay

Wierchomla to miejscowość – a właściwie dwie miejscowości, są bowiem Wierchomla Mała i Wierchomla Wielka – położona w Małopolsce, na obszarze Popradzkiego Parku Krajobrazowego. Start maratonu planowany jest spod Hotelu Wierchomla SKI & SPA Resort w Wierchomli Małej, jednak trasa prowadzi również przez Wielką. Warto więc podążyć niejako śladami zawodników i rozejrzeć się po okolicy, która zachwycić może pod każdym względem – tak kulturowym czy architektonicznym, jak przyrodniczym i krajobrazowym.

Początki Wierchomli Małej sięgają czasów średniowiecza, jednak wieś lokowana została dopiero na początku XVII wieku. Wtedy to zamieszkiwana była właściwie wyłączne przez ludność rusińską – łemkowską. Do czasów obecnych przetrwały stare połemkowskie chaty. Chętnych do zapoznania się z kulturą, historią i walorami przyrodniczymi regionu zachęcam do wzięcia udziału w questingu – jest to zabawa łącząca elementy gry terenowej i podchodów, odgadywania zagadek i poszukiwania ukrytych skarbów. Do wyboru jest pięć różnorodnych tematycznie questów, do których mapy i opisy zadań dostępne są bezpłatnie na stronie internetowej Hotelu Wierchomla SKI & SPA Resort.

Jednak największą atrakcją w tej wsi jest Stacja Narciarska Dwie Doliny Muszyna – Wierchomla, z której można skorzystać o każdej porze roku. W sezonie letnim czynny jest wyciąg krzesełkowy, który jest jednym z najdłuższych tego typu obiektów w Polsce – ma aż 1 600 m długości. Ze szczytu można podziwiać panoramę Beskidów i Tatr, a przy dobrej pogodzie przejść się na spacer jednym z kilku oznakowanych szlaków turystycznych. Polecamy w szczególności szlak niebieski w kierunku Bacówki PTTK nad Wierchomlą, którą mijać będą również zawodnicy maratonu Kellys Cyklokarpaty. Bacówka położona jest na wysokości 895 m n.p.m., a działa już niemal 40 lat. Oprócz pięknego widoku na Pasmo Radziejowej, warto zwrócić uwagę również na pobliski rezerwat przyrody Lembarczek, w którym rośnie objęta szczególną ochroną buczyna karpacka.

Chętnych do dalszej wędrówki zachęcam do pójścia za Bacówką dalej niebieskim szlakiem przez Runek, a następnie fragmentem czerwonego do Schroniska PTTK na Hali Łabowskiej. Malowniczo położone w centralnej części pasma Jaworzyny, zachwyci każdego miłośnika górskich krajobrazów. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że wycieczka w jedną stronę może potrwać nawet 3 godziny, a zmrok w górach zapada wyjątkowo szybko. Oczywiście Hala Łabowska również leży na trasie zawodów.

Łabowska Hala i panorama widokowa na Beskid Niski; autor: Jerzy Opioła; źródło: Wikimedia Commons

Jeśli jednak jesteście bardziej nastrojeni na rower niż na chodzenie – nie ma problemu, Dwie Doliny to idealna propozycja dla miłośników dwóch kółek. Nieopodal górnej stacji wyciągi krzesełkowego ma bowiem swój początek trasa zjazdowa w ramach BikePark Wierchomla. Jest również kilka tras dla miłośników enduro. Dla rowerzystów obowiązują specjalne karnety w cenie 40 zł za dzień, 70 zł za dwa dni. We wrześniu wyciąg krzesełkowy Wierchomla czynny jest weekendy w godzinach 9:00 -17:00.

Można się też udać niebieskim szlakiem rowerowym w przeciwnym kierunku, niż do Bacówki nad Wierchomlą – do Szczawnika, pokonując w ten sposób fragment trasy zawodów. Nazwa miejscowości – podobnie, jak opisywanej przeze mnie niedawno Szczawnicy – pochodzi od występujących tu źródeł kwaśnych wód, czyli szczaw. Pierwsze wzmianki o Szczawniku pochodzą z czasów XIII wieku. Jak wiele okolicznych miejscowości (w tym obie Wierchomle) zamieszkiwany był niegdyś głównie przez ludność łemkowską, czego dowodem jest dziewiętnastowieczna, drewniana cerkiew pod wezwaniem św. Dymitra. Obecnie Szczawnik jest cenionym ośrodkiem uzdrowiskowym gminy Muszyna.

Widok ze stoków Malnika nad Muszyną na Szczawnik; autor: Jerzy Opioła; źródło: Wikimedia Commons

Jeśli zdecydujecie się zjechać do Wierchomli Małej, ale chcielibyście nadal przemieszczać się na rowerze „depcząc po piętach” kolarzom uczestniczącym w zawodach Kellys Cyklokarpaty, polecam przejechać dosłownie kilka kilometrów na południowy zachód, do Wierchomli Wielkiej.  Od XVI wieku napływali tu przede wszystkim pasterze wołoscy. Zgodnie z historycznym spisem ludności, w dwudziestoleciu międzywojennym na 1246 mieszkańców wsi 1203 było wyznania grekokatolickiego. Została po nich połemkowska, XIX-wieczna cerkiew pw. św. Michała Archanioła, obecnie służąca jako kościół rzymskokatolicki. Co ciekawe, na poddaszu cerkwi znajduje się chronione siedlisko najrzadszych w Europie nietoperzy: podkowca małego oraz nocka orzęsionego. Z Wierchomli Wielkiej możecie też zrobić sobie wycieczkę na Słowację, przejeżdżając lub przechodząc polsko-słowackim przejściem granicznym nad Popradem.

Kościół w Wierchomli Wielkiej (dawna cerkiew); autor: Jerzy Opioła; źródło: Wikimedia Commons

W okolicy Wierchomli – Wielkiej i Małej – znajduje się wiele obiektów noclegowych, od wspomnianego już przeze mnie Hotelu Wierchomla SKI & SPA, przez gospodarstwa agroturystyczne po pokoje gościnne. Niektóre z nich oferują również wyżywienie.

Zakończmy więc razem ten aktywny i – mam nadzieję – wyjątkowo udany letni sezon kolarsko-turystyczny w Wierchomli, między Dwiema Dolinami. Zapraszamy!!!

***  link do zapisów ***